مقايسه بندهايي از منشور كوروش با ايات قرآن
منشور كوروش:
من شهرهاي » آگاده « ، اشنونا ،زمبان ، متورنو ، دير ، سرزمين گوتيان و همچنين شهرهاي آنسوي دجله که ويران شده بود ــ از نو ساختم .
فرمان دادم تمام نيايشگاه هايي را که بسته شده بود، بگشايند. همه خدايان اين نيايشگاه ها را به جاهاي خود بازگرداندم .
همه مردماني را که پراکنده و آواره شده بودند، به جايگاههاي خود برگرداندم و خانه هاي ويران آنان را آباد کردم
قرآن:
اوست كسى كه از ميان اهل كتاب كسانى را كه كفر ورزيدند در نخستين اخراج ]از مدينه[ بيرون كرد گمان نمىكرديد كه بيرون روند و خودشان گمان داشتند كه دژهايشان در برابر خدا مانع آنها خواهد بود و]لى[ خدا از آنجايى كه تصور نمىكردند بر آنان درآمد و در دلهايشان بيم افكند ]به طورى كه[ خود به دستخود و دست مؤمنان خانههاى خود را خراب مىكردند پس اى ديده وران عبرت گيريد)۲(سوره حشر
منشور كوروش:
اينک که به ياري »مزدا« تاج سلطنت ايران و بابل و کشورهاي چهارگوشه جهانرا به سرگذاشته ام اعلام مي کنم
که تا روزي که زنده هستم و مزدا توفيق سلطنت را به من مي دهد دين و آئين و رسوم ملت هائي را که من پادشاه آنها هستم محترم خواهم شمرد و نخواهم گذاشت که حکام و زير دستان من دين و آئين و رسوم ملت هائي که من پادشاه آنها هستم يا ملت هاي ديگر را مورد تحقير قرار بدهند يا به آنها توهين نمايند.
قرآن:
و با آنان بجنگيد تا فتنهاى بر جاى نماند و دين يكسره از آن خدا گردد پس اگر ]از كفر[ بازايستند قطعا خدا به آنچه انجام مىدهند بيناست)۳۹(سوره انفال
منشور كوروش:
من از امروز که تاج سلطنت را به سر نهاده ام تا روزي که زنده هستم و مزدا توفيق سلطنت را به من مي دهد هرگز سلطنت خود را بر هيچ ملتي تحميل نخواهم کرد و هر ملتي آزاد است که مرا به سلطنت خود قبول کند يا نکند و هرگاه نخواهد مرا پادشاه خود بداند من براي سلطنت آن ملت مبادرت به جنگ نخواهم کرد.
قرآن:
با كسانى از اهل كتاب كه به خدا و روز بازپسين ايمان نمىآورند و آنچه را خدا و فرستادهاش حرام گردانيده اند حرام نمیدارند و متدين به دين حق نمىگردند كارزار كنيد تا با ]كمال[ خوارى به دستخود جزيه دهند)۲۹(سوره توبه
منشور كوروش:
من تا روزيکه پادشاه هستم نخواهم گذاشت مال غير منقول يا منقول ديگري را به زور يا به طريق ديگر بدون پرداخت بهاي آن و جلب رضايت صاحب مال ، تصرف نمايد
قرآن:
و بدانيد كه هر چيزى را به غنيمت گرفتيد يك پنجم آن براى خدا و پيامبر و براىخويشاوندان ]او[ و يتيمان و بينوايان و در راهماندگان است
اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدايى ]حق از باطل[ روزى كه آن دو گروه با هم روبرو شدند نازل كرديم ايمان آورده ايد و خدا بر هر چيزى تواناست)۴۱(سوره انفال
منشور كوروش:
من امروز اعلام مي کنم که هر کسي آزاد است که هر ديني را که ميل دارد بپرستد ودر هر نقطه که ميل دارد سکونت کند
مشروط بر اينکه در آنجا حق کسي را غصب ننمايد و هر شغلي را که ميل دارد پيش بگيرد و مال خود را به هر نحو که مايل است به مصرف برساند مشروط بر اينکه لطمه به حقوق ديگران نزند.
قرآن:
و هر كجا بر ايشان دستيافتيد آنان را بكشيد و همان گونه كه شما را بيرون راندندآنان را بيرون برانيد ]
چرا كه[ فتنه]=شرك[ از قتل بدتر است ]با اين همه[ در كنار مسجد الحرام با آنان جنگ مكنيد مگر آنكه با شما در آن جا به جنگ درآيند پس اگر با شما جنگيدند آنان را بكشيد كه كيفر كافران چنين است)۱۹۱(سوره بقره
منشور كوروش:
.من برده داري را برانداختم. به بدبختيهاي آنان پايان بخشيدم .
من تا روزي که به ياري مزدا زنده هستم و سلطنت مي کنم نخواهم گذاشت که مردان و زنان را به عنوان غلام و کنيز بفروشند و حکام و زير دستان من مکلف هستند که در حوزه حکومت و ماموريت خود مانع از فروش و خريد مردان و زنان بعنوان غلام و کنيز بشوند و رسم بردگي بايد به کلي از جهان برافتد.
قرآن:
خدا مثلى میزند بنده اى است زرخريد كه هيچ كارى از او برنمىآيد آيا ]او[ با كسى كه به وى از جانب خود روزى نيكو دادهايم و او از آن در نهان و آشكار انفاق مىكند يكسان است سپاس خداى راست ]نه[ بلكه بيشترشان نمىدانند)۷۵(سوره نحل
منشور كوروش:
ارتش بزرگ من به آرامی وارد بابل شد. نگذاشتم رنج و آزاری به مردم اين شهر و سر زمين وارد آيد.
قرآن:
اى پيامبر با كافران و منافقان جهاد كن و بر آنان سخت گير ]كه[ جاى ايشان در جهنم خواهد بود و چه بد سرانجامى است)۹(سوره تحريم
اى كسانى كه ايمان آوردهايد با كافرانیكه مجاور شما هستند كارزار كنيد و آنان بايددر شما خشونت بيابند و بدانيد كه خدا با تقواپيشگان است)۱۲۳(سوره توبه
منشور كوروش:
من تا روزي که زنده هستم نخواهم گذاشت که شخصي ديگري را به بيگاري بگيرد و بدون پرداخت مزد ويرا به کار وا دارد.
قرآن:
اى كسانى كه ايمان آورده ايد قطعا بايد غلام و كنيزهاى شما و كسانى از شما كه به ]سن[ بلوغ نرسيده اند سه بار در شبانه روز از شما كسب اجازه كنند
پيش از نماز بامداد و نيمروز كه جامههاى خود را بيرون مىآوريد و پس از نماز شامگاهان ]اين[ سه هنگام برهنگى شماست نه بر شما و نه بر آنان گناهى نيست كه غير از اين ]سه هنگام[ گرد يكديگر بچرخيد ]و با هم معاشرت نماييد[ خداوند آيات ]خود[ را اين گونه براى شما بيان مىكند و خدا داناى سنجيدهكار است)۵۸(سوره نور
و...
به يزدان كه گر ما خرد داشتيم
كجا اين سر انجام بد داشتيم.
"روشنفکری با شک کردن آغاز میشود"
